Kan Konglam

Roman Catholic (RC) Bupi i lubik a simi Pope umnak Vatican i tlangtlaknak le hruainak thawngin Chin (Lairam) Catholic bupi cu Mandalay Diocese kut tangah le chungtel si ti loin  “Hakha Diocese” tiah auh in Laimi chungin Bishop thim a si lai tiah 1992 kum ah Pope John Paul II nih thawng a rak thanh i a rauhhlan te ah Rev.Fr.Nicholas Mang Thang cu Hakha Diocese i Bishop si awkah Rome khua nih a thim colh. 1993 kum March thla ah Mandalay Diocese in i tthen i Hakha Diocese dirhnak puai le St.Joseph’s Cathedral Biak inn pi hun puai cu sunglawi ngai in tuah a rak si. Bishop Nicholas Mang Thang hruainak chungah lungkhat thinkhat in hmainorhnak dingah tinhmi pali (1)Thlarau lei he a pehtaimi rian, (2) Fimcawnnak, (3) Ngandamnak le (4)Tthanchonak caah RVA (Radio Veritas Asia) hna an si. RVA awthlahnak cu a sining a sangtukmi le a har ngaimi a si hlei ah awthlahnak caah a herhmi thilri a tlamtlin lo nak ruangah siseh, hmuhtonmi le thiamnak nih a tlinh lo caah siseh, AD 2000 kum dongh tiangah awthlahnak lei ah a caan hmaan tein ttuanchuah khawh lo a rak si. 2001 kum lawngin co-ordinator nih a caan khiah piakning in a caan hmaan tein in awthlahnak cu tuah khawh a si. Zone pali in tthen a rak si. Kalay Zone, Tedim Zone, Hakha Zone,  le Mindat Zone.

2002 June Thla 25 ni ah tuahmi meeting i biakhiahnak bantukin RVA zone aiawhtu thim an rak si. Hakha RVA Zone aiawhtu dingah Saya Thomas Kip Ling( tleicia) le John Saya Tial Khuai nih ttuanvo an rak lak. Chin miphun cu kan holh a khah dih lo caah a tlangpi in Tedim, Falam, Hakha, le Mindat tiin holh phunli in awthlahnak tuah a si. Hi holh phunli cu awthlah caan rikhiah piak a si. Hakha Diocese caah Auxiliary Bishop Fr.Felix Lian Khen Thang cu 2006 May6 ah  Kalaymyo ah Bishop Ordination pek a si. 22-5-2010 ah Hakha Diocese chungin Kalay Diocese dirh le tthen a si lai tiah Pope Benedict XVI nih thanhca a chuah. Cuticun Hakha Diocese le Kalay Diocese tiah pahnih an hung si cang. Kalay le Hakha Diocese tiin a tthen hlan ahcun Hakha Diocese caah zung(office) hna cu Kalaymyo ah hrambunh a si. Cuticun Bishop Nicholas Mang Thang a tthutnak zung cu 2010 hnu thawkin Hakha ah a thar in tthial le hrambunh tthan a si. Culawng si loin RVA Hakha Chin awthlahnak zung zong Hakha ah an tthial. RVA Hakha Chin (Hakha holh) in awthlahnak zung le hruaitu nih a tlaihmi biatlang tawi cu “A Call to Serve Via AirMedia in PathianThawngtha Bia thanhnak’ ti hi a si.

Hakha ah zung tthial a si hnu in Rev.Fr.Philip Za Hei Lian(tleicia) 2010 in 2015 tiang Director of Hakha Chin Service a ttuan. 5-10-2015 ah Fr.Philip Za Hei Lian cu Pathian sin ah a kan kal tak. Fr.Philip rian chaangtu dingah Fr.David Khin Hmung an thim. Fr.David Khin Hmung cu Diocese i Signis Director a kemh chih,. 2017 thawkin Fr.Paul Kip Thawng nih RVA Co ordinator a ttuan.

 Hakha holh in vawlei pumpaluk-um Laimi(Chin) pawl kha Biatak a simi Khrih Thawngttha hrawm awk ah le Hakha Diocese chungum(ramchung), ram lengum Chinmi hna pakhat le pakhat  a pehlaih tertu sihram seh tiah saduhthahnak nganpi kan ngei.  Vawlei pumpaluk i a ummi laimi(Chinmi) vialte Khrih Thawng tha kan theih i Khrih ah zumhnak, tuahnak le mission ah pumkhat kan sinak le Diocese vision a simi “Na pennak tlung cang ko she” Bishop hmuitinh a tlinnak hnga caah a si. Ramchung ramleng Laimi vialte, Hakha holh a thei i a rel kho le a ngai kho mi vialte nih ra kan leng ve uh tiah kan in sawm hna. RVA Chin Service nih Thawngtthabia phuannak, nitin ruahding muru, Bilbe relnak, Podcard le Quote card, Pathianbia cawnpiaknak,Catholic bupi le a mithiang hna tuanbia kong,Pope biacahnak le thawngpang dangdang hna zong ni khat ah a tlawmbik voi 4 hrawng post khawh kan i zuam. Zarpini pum lio le Missa raithawinak program zong Facebook live in kan thlah. RVA Hakha Website le Facebook Page hi rak leng ding le Thawngttha Thiang karhter dingah comment, share le Like tuahnak in thazaang kan pe cio uh tiah Bawi Khrih min in kan in sawm hna.