NU LE PA PUAI

NU LE PA PUAINI (OR) JOACHIM LE ANNE PUAINI - (II)

(26 JULY)                                          Dominican Kodaw

Hi puaini he pehtlaiin daite le lungtak tein khua kan ruah hlanah (thlacam hlanah) Nu le Pa he pehtlaimi puaini hna kong, Khrihfabu hna nih kan tuah ningcang, tuahni hna cu nikhat le nikhat, hmunkhat le hmunkhat aa lo cio lo i hmunram le nun phunglam ningcio in aa dangdang in an tuah cio kha kan hmuh. Cheukhat hmun hna ahcun Pa ni, Nu ni tiah ni dangtein an tuah i, hmun cheukhat hna ahcun Nu le Pa hna ni tiah komh in an tuah kha hmuh a si. Myanmar ram Catholic Bupi ahcun Bawinu Mary i a nu le pa a simi St. Joachim le St. Anne puaini, 26 July ni ah kan tuah ciomi cu phunglam pakhat bantukah a cang cang kan ti khawh. Cucaah July thla 26 ni cu Bawinu Mary i a nu le pa hna ni a si bangin, Nu le Pa hna ni ti zongin Myanmar Catholic Khrihfa hna nih kan cohlan i kan theih. 

Bupi chung phungning in fehtermi Bible thiang ah Joachim le Anne cu Nu Mary i a nu le a pa an si, tiah kan hmu lo. Nain, James (ယာကုပ်) timi, hlan Bible pakhat ah Joachim le Anne timi innchungkhar tuahkhat ah kum upa (tarlei) an si tiang fa ngei kho loin an um. Cuhnu nikhat ah Pathian Vancungmi pakhat cu nuva hna hmai ah a ra lang i fate (naute) pakhat nan hrin lai i, mah ngakchia kha Pathian sinah nan pekchanh lai, tiah a rak ti hna. Cuhnuah fanute Mary kha an hrin i an zohkhenh an cawmken hnuah Pathian bia an cawnpiak pahin ahnubik Pathian nu sinakah aa tlak in an chuahter, tiah a langhter. Annih cawnpiaknak le chimhhrinnak thawng lawnglawng in Mary nih, “Bawipa, na bia bangin ka cungah tlung ko seh” tiah a chim khawhnak a si, tiah a ṭial. Zeibantuk zulh tawnmi phunglam ning hmanhah siseh, Bupi chung tu ahcun Joachim le Anne nuva hna cu zohchunh awktlak mi nu le pa tuahkhat sinakin hramthawhnak Khrihfa hna chanlio thawk tein upat hmaizahnak an rak pekmi Mithiang hna sinakin an rak cohlan hna.

Nu le Pa hna he pehtlaiin Bupi chung Bible hlun, Bible thar hna ah fiangtein cawnpiaknak a um ko. Nawlbia (10) chung i (4) nak ah “Na nu le na pa kha va upat hna” tiah a cawnpiak. Catholic Bupi i a thiangmi zumhnak cawnpiaknak 2215-2220 chung zongah fiangtein a cawnpiak.

Vawleicung i a ummi minung nuai tampi chungin kannih caah nu le pa timi hi dikthliar tein kan chim ahcun Papa le Nunu timi, minung pahnih lawnglawng an um. Nain, kan nunnak ah, kha Papa le Nunu bantuk a simi hna zong nu le pa sinakin upat hmaizah awktlak mi an si ve. Buddhist zumhnak nih a khuhchilhmi Myanmar-Fimnak Bible cawnpiaknak (နီတိကျမ်း) zongah upat awktlak (အနန္တော အနန္တ) phu chungtel sinakin nu le pa kha a hmuhsak hna. Cuve bangin kannih Khrihfa cawnpiaknak zongah nu le pa timi cu upat awktlak mi lawng siloin, Pathian nih fale caah hi vawlei ah khinhmi (ṭuanvo) pekmi Pathian aiawhtu kuzale an si i, nu le pa timi cu nawlngaih awktlak mi an si kha fiangtein a kan cawnpiak. Bawi Jesuh Khrih pumpak hrimhrim zong nih hi vawlei a rak umlio ah (a rak ṭumlio ah) St. Joseph le Mary hna kha upat tein le an nawlngai in a rak um kha Thawngṭhabia nih roca a chiahmi kan hmuh.

Nawlbia (10) kha ṭhenhnih ah ṭhen i zohfel khawh a si. Nawlbia pathumnak tiang cu minung nih Pathian cungah chiah dingmi thinlungput he pehtlaiin a cawnpiak mi a si i a tangmi nawlbia (7) cu kannih minung khat le khat cungah kan ngeih (chiah) dingmi lungput ah Nu le Pa cung chiah dingmi lungput cu pakhatnak ah a um. Cucaah nawlbia (4) nak ah “Na nu le na pa va upat hna” tiah a tinak cu a si. Nawlbia (7) i pakhatnak (hmasabik) nawlbia a si bantukin nu le pa hna cu kan nunnak ah hmasabik hmunhma a lami an si. Kannih kha minung nunnak ah a kan hruaitu hmasabik tawngh a ingmi hna cu nu le pa an si. Kannih kha fimnak a kan chim hmasabiktu zong nu le pa an si i hmaisung Saya hna tiah chuankhaan mi an si. Kannih kha a kan theithiam khotu hmasabik hna zong nu le pa an si caah, seichia le bawmchia (rop) lawnglawng hlonh phung an si tawn nain fapa ṭhalo, fanu hrut cu an hlaw bal hna lo timi phungthluk a chuahnak a si. Nu le pa dawtnak cu a sawhsawhte a sinain dong kho lo tiangin a ngantuk hringhran caah ca in ṭial khawh lo tiang a si. Myintmo tlang timi tlang sangpi hmanh nu le pa dawtnak hmai ahcun a hme, a niamtuk rih.

Sihmanhsehlaw tuchan pitar putar nu le pa hna cu zaangfah awktlak ah an i chuah cang. Sipuazi kha papektuk chan asi caah zeizongte cu tuaktan an si tikah nu le pa hna zong tuaktan an ing ve cang. Nu le pa hi kum upa an sicang caah san an tlai tilo tiah tuaktan an in cang ahcun kuatnak ding hmun cu pitar putar chiahnak inn (keha) a si ko. Cheukhat a sualdeuh (chiahru) deuhmi cu fale nih hlawt in an kaltak mi kha a si. Innchungkhar Bupi ah dawtnak hmanh hi sipuazi bantukin an tuak cang ko lo mei? Tarinn hna zong timhcia in tuahmi, nu le pa hlawtnak rian tiah mitampi nih an ruah. Lungfah awk ngai a si.

Hawidawt hna… Nihin nu le pa puaini ah kannih hna nih khi hna kha thukpi in ruah dingah kan sawm hna. Ahleicein Bawipa Jesuh zohchunh in tuah aa zuammi Khrihfa hna i a thiangmi zumhnak ah Dawtnak cu a sangtuk hringhran. Kannih nih, ‘Pathian cu Dawtnak a si’ ti tiang dawtnak lawnglawng in Pathian fa kan sinak kha tehte kan khaan ding a si. Cuti tehte kan khaannak ah hmasabik dawtnak ngeitu an si caah kha hna he, i pehin tuahnak cu Pathian innchungkhar sernak ah tawhfung an si. Cucaah Bupi cawnpiaknak ningin nu le pa hna cu upat awktlak le nawlngaih awktlak an si. Annih tinvo thawngin an nawl kan ngawihawk a si. Phundang incun Pathian cung kan lungput cu nu le pa kha an nawl kan ngaihnak in kuttongh in kan tuah khawh mi zong a si.

Nihin nu le pa puaini ah kannih nu le pa dihlak nih Sts. Joachim le Anne hna kha kan zohchunh khawh hna i fale hna lamhruai khomi nu le pa hna sikho dingah thlacam hna usih! Cuve bangin kanmah pumpak zong Bawipa Jesuh bangin nu le pa kha upat, ngaih thiammi fale hna siter dingah thlacamnak in kuttongh in zuam cio usih!

Nobert Ca Ling (OSC)