4 MARCH, THAWNGTHA

Ulhcaan caah Pope Francis i Thawngtha

Zultu ngan hna i “Tabaw” tlang hmuhtonnak asimi Bawi Jesuh muihmel thlennak pinah Moses le Elizah zong an hmuhnak cu annih (khi hna i) i zultu si nunnak kha a thukter deuh. Zeicahtiah Bawipa Jesuh cu a taktak in dinnak upadi konglam tling ṭialnak ca le profel kong tling tein ṭialnak ca a tleumi asi nak cu Bible hlun chan i chimnak hna le biakammi bia a tlinnak asi. Bible hlun i hlankan chimchungnak le biakkamnak bia hna cu Bawipa Pathian a miphun le a rak hawikomhnak tuanbia thawh kehnak he ṭhenkhawh asi lo bantuk in kha sullam kha hmual a ngeihter deuh. Cuve ṭhiamṭhiam in ‘synod’ khuallam zongah Bupi i zulhtawnmi phunglam ah hrihram a bunh. Cubang in a tharmi  lamthluan zong kha a hnu piak. Zulh tawnmi phunglam cu a hmaanmi lungthin he lamthluan thar kha kawl ding, aa ralchanmi hnahnawhnak hna hrial ding le kuttongh alawh lomi ser le hnesaknak hna kha hrial dingah a si.

            Ulhcaan i sualmanliamnak (sual i thlahnak) khuallam le synod khuallam cu Bawi Jesuh muihmel thlennak le tinhnak a simi pumpak in le Biaknak i hnuhtonnak he aa khat. Thil sining a pahnih tein thlennak ah muihmel aa thleng abiapiabik (mi) asimi Bawi Jesuh asi i, pumpak le Bupi muihmel thlen ding ahcun athukmi Pasehal veel thluachuah lawngin hmuhkhawh a si. Bawi Jesuh muihmel thlennak cu tukum ah ataktak siter dingah zulh awk lam pahnih in pek kan duh hna. Khi ruahnak pekmi cu Bawi Jesuh he hmunkhattein tlangcung leiah kai ding le amah he hmunkhat in tinhnak lak hrimhrim ding kha a si.

            Pakhatnak zulhawk lam cu Bawi Jesuh tlangcung ah muihmel aa thlennak kha zoh i an intuarh lioah Pa Pathian sinin zultu ngan hna kha a rak chimh hna ningkha tuah ding asi lai. A chimh hna mi cu “a mah bia kha ngai u” (Mt 17:5) ti kha a si. Khi forhfialnak cu a fiangtukmi a si. Bawipa Jesuh kha kan nih kan ngaih ding a si. Ulhcaan chung cu veel thluachauh caan a si. Cucaah Jesuh nih zeithil konglam, zeitindah a chim ti kha kan ngaih awk a si. Bawi Jesuh kan ngaih ding ahcun hmasabik ah nifate kannu biaknak (Bupi) pumhnak kan rel kan ruahmi Pathian Bawipa i  nunnak pekmi abia thawngin Pathain kha ngaih khawh a si. Khi Pathian i a kaa chuak bia cu a chet nifatein Bible thiang kha rel hna usih! Zeitindah ka rel lai ti na hngalh lo ahcun internet bawmhnak kha i lak. Bible ca he pehtlaih in kan betchap lai tiahcun Bawi Jesuh cu kan pawngkam ah sifah harnak phunphun nih a talkmi hna, bawmh aherhmi kan unau hna in bia a chim. Synod caah a biapi tukmi konglam pakhat chimchap tuah hna usih! Bawi Christu bia ngaihnak cu Biaknak chung ummi kannih unau hna bia ngaih kha a si. Khat le khat upatin bia ngaih thiamnak cu timhnak kawltung leiah hmaihoih ding caah ahram dot a si. Zeicahtiah cun “synod” zulh awk lam, a tlangpi he a ralchanh lo.

            Pa Pathian awthawng kha a theihmi zultu hna cu ṭihnak thinlung nih a khuhchilh hna i vawlei ah an bawk. Asinain Bawipa Jesuh cu annih kha atawngh hna i a hlauh hna; tho tuah u; Ṭih hlah u; tiah arak ti hna. Zultu ngan hna cu an mit an vun au tikah Jesuh dahlo a dangmi pakhat hmanh an hmuh ti hna lo. (Mt 17:6-8). Hi konglam hi pahnihnak a si. Ulhcaan kha ahleicemi biaknak lei tuahṭheomi thilhna karlakah pillo ding le luantuk in milung father intuarhmi pungsan phunah i lunghmuih in umlo ding a si. Zeicah tiahcun tuahtawnningkel upadi he siarem i khi thil sican ning in chuak dingah ton dingmi harnak, sifah temnak hna, aa ralchanhmi thil canning hna kha hmaitonh dingah kan ṭihṭheo tawn. Bawi Jesuh nih zultu ngan hna kha a cerh piakmi ceunak cu ‘Paschal ṭhawnnak ceu’ i hmaisami hmelchunhnak a si. Mah hmuhtonnak cu kannih pakhat cio nunnak ah amah hnulei ah pakhatte lawngin zulh buin hmuhton dingmi khual lam a si. Ulhcaan cu Paschal lei ah a hmai hoih. Hnutonnak cu a donghnak asi lo. Bawi Jesu hi sifahtemnak  innak le Vailamtah kha zumhnak, ruahchannak, dawtnak he phawrh ding timh piakmi caan a si. Cuti asi lawngah thawhṭhan nak kha hmuhton in kan intuarh lai. Synod khuallam ah, Bianaah Pathian cu kannih kha thazaangṭhawngtukmi i fonhnak veel thluachuah kha a kan zaangfah tikah kawltung ka phanh cangtia i lawm hlah. Khi thil sining zong Bawipa nih ‘Tho tuah, ṭih hlah’ tiah an ti ṭhan men lai. Tlanghram lei ah ṭum hna usih! Tlangcung i kan hmuh tonmi hmuhtonnak cu synod khuallam kan kal lio i a rocar (a dih) mi ti, thazaang kha a ciah (cinter) ṭhanmi (အစီစီ) sinak in kannih kan bu/phu caah pekchanh cioṭhan hna usih!

            Dawtmi u le nau vialte hna,

            Thiang Thlarau cu nannih kha ṭhatnak tuah duhnak thinlung kha a karhter. Hi Ulh-caan chung zong ah Bawi Jesuh he hmunkhatin tlangcung a kai kho dingmi thazaang pekter tuah. Cuti asi lawngah Bawi Jesuh i a ceu a tleumi nichawn kha hmuhton in kan cohlan lai. Zumhnak ah benh in afek lai. Amah he hmunkhatin tuahmi khuallam zong thathawh lungtho tein tuah asi lai. Amah a miphun le miphun kip i ceunak, ṭhawnnak huham cu a ceu zongzal lai.

Chingchiahnak; Hi ca kha Romekhua, St. John letarin Basilica ah (25 January 2023) St. Paul ziaza thlennak Puai ni ah an rak chuah.

A lettu; Norbert Ca Ling (OSC)

  

Add new comment

6 + 6 =