Biaknak lei Hruaitu Hna Tonpumhnak

Pope Francis at Nur-Sultan (photo Credit) VTN

Avoi (7) nak vawleicung biaknak lei hruaitu hna tonpumhnak ah Pope Francis nih vawleicung remdaihnak caah biaknak abiapit zia a chim (15.09.2022)

Pope Francis nih cun ram (50) in Kazakhstan ram, Nur-Sultan khuapi ah an i tonṭi mi palai (100) renglo sinah September 14 ni ah biachimnak a ngei. Cu palai hna cu biaknak lei, nunphung lei, ram mipi lei, cozah le cozah lenglei komh in palai hna an si. Biaknak lei hruaitu dirhmun in “Vawlei remdaihnak ca le mi pakhat cio i thinlung chung i a caammi hmuh theihthiam lomi (Pathian) thil ngaihnak hna diriam ter dingah biaknak timi cu kan herh hrimhrim” tiah Pope Francis nihcun a chim. (Bible hrampi bunh i zeipaoh zumhnak) Fundamentalism timi ruahnak ṭhalo nih zumhnak vialte a thurter i a hrawhning pawl vun ruah pahin, mi vialte nih hlangfang le zaangfah zawnruahnak he a khatmi thinlung ngeih a hau ti zongin a chim.

Pope Francis nih biaknak lei zalonnak hi minung taktak sinak le ṭhanchonak a umkhawhnak caah abiapi tukmi asi ti zong a chim. Zalonnak he sersiam mi kan si cio tikah, mi zeibantuk paoh nih anmah zumhnak kha mipi lakah tehte khangnak nawl an ngei i anmah zumhnak lawng kha midang nih cohlan dingah forhfial ding zong asilonak kong a hmuhsak hna. Avoi (7) nak tonpumhnak i an biatlangpi cu ‘Pulrai a tlun hnu, vawlei mipi hna i thlarau lei sieh, pehtlaihnak lei siseh an ṭhancho khawhnak ding caah biaknak lei hruaitu pawl nih zeibantuk ṭuanvo kan ngei’ ti hi asi.

Cu biatlangpi ruah buin, Pope Francis nihcun vawleipi nih a tonmi zuamcawhnak thil (4) a hmuh i cuhna teikhawhnak ding caah timhnak he lungrual tein ṭuanṭi dingah biaknak lei hruaitu hna sinah a forhfial hna. A pakhatnak i thil abiapi mi cu, kan dihlak hi a hrawhkhawh mi kan sinak le ṭuanvo ngeipitu kan sinak theihfian ding hi asi. Covid_19 ruang i pulrai kan tonmi cherhchan in vawlei mi dihlak a rawk kho mi kan sinak zia le khat le khat bawmhawk ding ṭuanvo kan ngeih zia chim buin, hi pulrai nih lungrual dingin khihhmuh in pakpalawng siter lo ding zong ralrin a pek.

Kan mipi hna nih ṭhenṭhek ter chinchin khotu thil tampi lakah, lungrualnak karhter chinchin nak hnga caah biaknak hna cu hmainawrtu ding kan si tiah chim buin, hmailei ca ruat in tordornak he karhlan chinchin dingah Pope Francis nihcun a sawm hna.

Minung vialte humhim ding le, mah hawikomh, phunhnam biaknak/ bu ca lawng ruahnak lonh in pumkhat sinak cawisangtu le rianṭuanṭi duhtu kan sinak langhter ding hi Pathian zumtu kan dihlak i ṭuanvo asinak kong zong a chim. Cun hi rianṭuan ṭinak cu mi sifak hna, khinhhramh lomi hna le bawmtu ngeilo hna i aunak awthawng ngaihnak he thok dingah a sawm hna. Kan sawmduhmi cu ṭtha tein ngaih awk le lungrualnak karhter chinchin nak ding lawng siloin mi zapi humhim khawhnak ding lam kawlṭi ding hi asi. Zeicahtiah cun, pulrai a karhtertu, chawva harsatnak le adang ṭhatlonak a karhnak hmun i kan hmuh tawnmi a chuahpitu cu sifahnak hi asibik’ tiah a chim.

A pahnihnak abiapibik ti i a hmuhmi cu remdaihnak hi asi. Ral buainak le i dohnak nih vawleipi a hrawhter zia a hmuh tikah, remdaihnak caah lungrualnak he ṭuanṭi dingah biaknak lei hruaitu hna nih hmainawr chinchin ding a herh zia a hmuhfiannak kong zong a chim. ‘Pathian cu daihnak asi i daihnak lamtluan lawngah a kan hruai peng. Ral buainak ah a kan hruai ballo’ ti zong a chim. Cun, theihthiam khawhlonak a um tikah, aana, hriamnam le ṭhihphaihnak hmangloin thinfual tein hmaitonh biaruah ṭinak he remdaihnak kawl deuh dingah a chim chap. Zeicah tiah, hi lamtluan hi hmailei chan caah ṭhanchonak a chuahpi deuh lai a ti.

“Zaangfah tein hriamhrei nakin fimcawnnak deuh ah kan chawva hmang hna u sih” ti zongin a hal hna.

Cun, thil biapi a pathumnak zuamcawhnak cu “ulenau i cohlan ding” a si. Hi kong he pehtlaiin Pope nih cun nifatin khinhhramhlo a tuarmi chuakka bawhte hna le chuak rihlo naute hna, ramdang in aa ṭhialmi hna le kum upa hna kha a sawh duhmi asi. Pathian nih a sermi tinkip a kilven bantukin midang hna hmai kha ulenau sinak hmel in hmuh thiam ding asi. Inntek ṭha lungput, zaangfah zawnruahnak lungput he midang cohlan thiam dingah lamtluan kawl ding zongah forhfilanak a ngei. ‘Mi zaangfah thiamnak nih miṭha le zumtu ṭha a kan siter chinchin tu asi’ ti zong a chim.

Thil biapi palinak ah kan lenṭinak hmun (vawlei) kilven ding le minung ruang i a cangmi thurhnawmhternak, eihmuarnak le rawhral ternak a phunphun in kham dingah ahleicekhun in a chim. Eihmuar duhnak lungthin nih kan i hrawmṭimi innpi a hrawh i Sersiamtu duhmi bantukin upat awktlak biaknak lei hmuhmi kha a kan dolh dihcang tiin a chim.

Cun hawikomh ṭinak he hmailei karhlan ṭi chinchin dingah biaknak kip sinah Pope Francis nih sawmnak le forhfialnak chim buin a biachimnak a donghter.

Ahrampi>>> https://bit.ly/3BpE49r

Add new comment

5 + 5 =