Nau Hrawhnak

Pauls II & VI

NUNNAK KHA PATHIAN NIH A NGEIH

Minung kha Pathian nih a rak ser, nunnak a rak pek. Cuccah mikip i a nungmi sinak nawl cu Pathian pakhat lawnglawng nih a ngeih/uk (Deut. 32:39).
Cairo khua i rak tuahmi vawleicung milu tuah awk rian tonpumhnak ah Mother Theresa ni a rak chimmi cu; 

“Nunnak cu a nung Pathian nih pekmi aa dawhbik mi laksawng asi. Cucaah ‘nunnak’ kha mah duhpaoh in a thatmi raltuknak hna, `hihphaihnak hna, nau hrawhnak hna kha vawleicung ramkip ah kan hmuhmi cu lungfahtuk asi. Anganbik minung nunnak a thatmi thil cu nau hrawhnak hi asi” tiah keimah nih ka chim ngam. Minung nunnak a hnuh`han khotu cu, minung nunnak a rak sertu Pathian pakhat lawnglawng asi. Ka nu siseh, ka pa siseh, sibawi siseh, tonpumhnak nih hin si ko seh, rampi nih siseh ahohmanh nih lak `hannak nawl a ngeilo, timi a phi a rak chuahter.

American i thlacamnak pakhat zongah Mother Theresa nih Daihnak i abiapibik sualnak tuahtu cu nau hrawhnak hi asinak kong kha atanglei bantukin a rak chim.

Nihin, daihnak a hrawktu sualnak tuahtu cu ‘nau hrawhnak’ hi asiko. Nau hrawhnak paohpaoh cu nunnak bawi Pathian Jesuh hnon asi, tiah a ti. Nau hrawhnak cu ngakchiano hna minung sinak al kha asi ko.

“Pumpak minung sinak hnatlakpi lo alnak cu adang lainawnnak nawl kha asi. Nau hrawhnak a onhmi zeibantuk upadi siko seh, a hrampi ahcu Democracy  he a ralchanh mi asi i Democracy `ihnun asi” tiah Pope John Paul II nih a ti.
Democracy phungning kha `ihnun a ra siter cang ahcun mah duh tein daihnak kha `ihnun a siter lai ti afiang ngai ko.

Pope John Paul II `hiam`hiam nih ram hruitu hna kha ziaza le `hanchonak kongkau a rak chimh hna nakah;

Daihnak kha a hrawhmi thil nganbik cu nau hrawhnak lawnglawng hi asi tiah ka pom. Aruang cu nau hrawhnak cu sualnak ngeilo ngakchia hna kha raldohnak asi i a nu pumpak hrimhrim nih a thahmi asi. Bianaah nu pakhat nih amah hrinmi fa thahnak nawl kha kan pompiak asiahcun, midang hna kha zeitindah pakhat le pakhat i that hlah u, lainawng hlah u, tiah kan ti ngam cang hna lai? tiah biahalnak a rak tuah.

Nau hrawhnak rian kha, Pope John Paul II nih “Thihnak Hellram (Hades) nunphung” tiah min a pek. Amah `hiam`hiam nih “Nunnak Bia Cathluan” ah Ahopaoh minung nunnak zuanhnawhnak cu Pathian pumpak kha zuanhnawh asinak kong le, a pa siseh, a nu siseh, a hawikom siseh, sizung ah `uanvo a ngeimi sibawite siseh, nau hrawhnak ah tha a pemi hna cu lainawng sualnak he aa pehtlaimi an si tiah fakpiin ralring a pek. Cuve bangin minung nunnak hrawhnak cu diahnak hrawh zong asi.

Pope Paul VI nih;
“Nunnak a ralchan mi sualnak paohpaoh cu daihnak zuanhnawhnak asinak kong” kha fakpiin ralring a rak pek. Khi bantuk asicaah a phukip, ramkip, minung kip cu minung nunnak kham awk `uanvo an ngei dih-- “Nannih cu, daihnak kha hmuh nan duh ahcun minung nunnak kha kham hna uh” tiah a rak timi Pope Paul VI bia kha kan philh awk asilo. Cuasicaah Khrihfa kip, minung kip nih daihnak caah kan tuahthawk dingmi cu ‘nau hrawhnak’ kha kan ralchanh lai i hrin hnga dingmi sualnak ngeilo hmailei caan hrnmi fanu/pa mansung lungvar hna kha khampiaknak tuah awk rian asi.

Ahnubik ah kannih nih kan philhloding mi cu “Mi va that hlah” (Mt. 19:18) timi Pathian Nawlbia kha asi. Mikip nunnak kha Pathian nih a uk (Job. 12:20). “Mah duhning paoh in um khawhnak caah  pawpichung semka, ngakchia no nih thahnak a in piak lai timi biachahnak cu a niamtuk” tiah Mother Theresa nih a rak chimmi bia kha thukpiin kan ruah ding asi.

Catholic nu/pa paoh cu innchungkhar kongkau i, a thiangmi `uanvo pakhat asimi fanu fapa karhternak, cipeh karhternak he a ralchanh mi nau hrawhnak lengah, phungninglo ningcang (phungphai) hna in naupawi khamnak telhin zeibantuk tuahsernak hmanh kha a tuah si ahcun Pathian hmaiah chiatnak (sualnak) tuah asi i Pathian thlauchuah alnak asi.
Raltuknak hna ah minung an thihmi kha biapi ah chiah, rakchanh in chimcio awk `uanvo kan ngeih bantukin sualnak a ngeilo mi ngakchia asing tampi kha a thah lio mi naupawi hrawhnak (abortion)  hna zong ralchanh peng i hrinrih lo mi sual ngeilo ngakchia hna nunnak kha kan khamcio hna lai. Naupawi hrawhnak kha ram cheukhat hna nih phungning upadi sinak in nawl an ohnmi cu “lai nan nawng lailo” timi Pathian upadi ralchanhnak asi i, thihnak nunphung kha thapeknak asi fawn.

Naupawi hrawhnak kha phungning in nawl onhnak cu nau hrawhnak a karhter. “Italy ram ngandamnak zung nih a ruahdamh ningin kum fate nau hrawhnak singthum (300,000) a um” tiah a ti. (Cf. Petrus, September, 1980, P.172).

1967 kumah phungning in nau hrawhnak upadi a ra chuak hnuah Britain (England) ram ah kumkhat nakin kumkhat, nau hrawhnak a karh chinchin. 1968 kum ah (25,000) in 1973 kum ahcun (170,000) a rak si. (Cf. Art. Abortion is Always Wrong in ‘sign’, September 1978, P. 20-22).

American ramkomh ah, 1969 kum ahcun  singsarih (700,000) ah a ra kai. Swenden ram ah 1963 kum ah nau hrawhnak dihlak fonh voi (3528) a rak si i 1970 kum ahcun voi (16,038) tiang a rak karh. (Cf. L’Osservatore Romano, ed. English, May 20, 1975, P. 7).

1987 kum ah, American ah nau hrawhnak voi (1,354,000) a rak um. 1988 kum ah Poland ramah voi (105,333) a rak um i India ram ah voi (596,345) a rak si tiah cekhlatnak ca ningin kan theih. (Cf. Catholic International Vol. 6, June 1996, P. 279).

Cuticun nau hrawhnak tlawmtam cu kum tlawmpal arak rauh i vawleicung huap nau hrawhnak cazin aa tel rih lo. Tuchan ahhin zatuak a karhdeuh lai. Hi thihnak Hell nunphungpi cu minung nun phunglam, minung huham le minung nawl ngeihnak a zuancawh i a `hihphaih lio asi, ti kha minung asimi paoh nih kan philh awk asilo.

Add new comment

1 + 8 =