KHRIHFA

Photo Credit

Bawi Jesuh a zummi vialte hna nih kanmah le kanmah kha Khrihfa tiah kan i au dih. Khrihfa tiah kan i auhnak hi ruah a phu mi le hngalh a phu mi a si. Khrihfa kan si ti kan hngalhnak hi a ningcang deuh in kan i theih tikah kan nunnak zong ah bawmhnak a pek ve lai.

Khrihfa timi cu Bawi Jesuh mi pakhat a si mi Khrih in a ra mi a si. Khrih a sullam le a sawh duh mi kha vun zoh usih law Khrihfa kan i tinak cungah ceunak a pek ve lai.

Khrih cu Hebrew holh Messiah kha Greek holh in an vun leh mi in a ra mi a si. Greek holh in Christos a si i cu cun Latin le Mirang nih anmah le an holh siaremnak in an rak leh i Laimi ca zong ah Khrih ti in a aw chuah a si ve. A sullam cu “Chiti thuhmi” ti a si. Khrih kha Jesuh min a rak cannak cu Jesuh nih Khrih min sullam nih a sawhmi Pathian rian kha tling tein a lim khawh dih caah a si. Israel miphun hna lakah Pathian nih rian pakhat khat caah a thim mi hna kha thianternak caah a min in chiti thuh an rak si. Siangpahrang, tlangbawi hna le profet hna kha cuticun chiti an rak thuh hna. (Cf. Ex 29:7; Lev 8:12; 1Sam 9:16; 10:1; 16:1; 12:13; 1Siang 1:39; 19:16) Mahhi Pathian nih a pennak kha fiang tein derh awkah a rak thlah mi Messiah caah a si chinchin. (Cf. Ps 2:2; Lamk 4:26-27) Messiah cu Bawipa Thlarau in veikhat te ah siangpahrang, tlangbawi le profet in chiti thuh hi a rak herh chinchin. (Cf. Is 11:2; 61:1; Zech 4:14; 6:13; Lk 4:16-21) Jesuh nih Israel mi nih Messiah kong an i ruahchannak kha a tlangbawi, profet le siangpahrang sinak phunthum hin a tlinh dih.

Vancungmi nih Jesuh a chuahnak kong tuukhal hna sin a vun thanh tikah amah cu Israel mi hna sin i biakamh mi Messiah a si ti khan a thanh hna. “Nihin ah David khua ah Khamhtu, Khrih Bawipa cu nan caah a chuak cang” (Lk. 2:11), Jesuh cu a nu nih a pawi caangka a thiang mi a si cang, zeicahtiah amah cu Thiang Thlarau tthawnnak in pawi a si cang (Lk 3:36). Amah cu David hrinsor in a chuakmi a si (Mt 1:20; Rom 1:1; 2Tim 2:8; Rev 22:16).

Jesuh kha Messiah asiloah Khrih ti in auh a vun si mi nih hin Pathian nih a pek mi rian kha a langhter. Zeitintiah Khrih min nih chiti a thuhtu, chiti thuhmi le thuhmi chiti hrimhrim kha a sawh. Chiti thuhtu cu Pa a si, chiti thuh mi cu Fapa a si i thuh mi chiti cu Thlarau a si. (St. Irenaeus) Messiah a si ti in fianternak cu Johan kut in a tipil a innak ah a lang. Tipil a in lio ah Pathian nih Nazareth khuami Jesuh kha Thiang Thlarau le tthawnnak in chiti a thuh; cucu Israel mi hna sinah an Messiah in a langhnak hnga caah a si(Lamk 10:38; Jn 1:31). A thil tuahmi le a bia chimmi nih “Pathian a Mithiang” in a langhter lai(Mk 1:24; Jn 6:69; Lamk 3:14).

Judah mi tampi le Judah mi zumhnak kha a hrawm mi Gentel mi a cheu hna nih Jesuh chungah Pathian nih Israel mi hna sinah bia a rak kam mi David fapa cu Messiah a si te lai ti mi hngalhnak kha an rak hmuh kho ve (Cf. Mt 2:2; 9:27; 12:23; 15:22; 20:30; 21:9,15). Jesuh nih Messiah tiah an auhmi kha a lehkhan ko, sihmansehlaw amah chan mi hna nih minung ruahnak tuk in an hmuh caah le abik in nainganzi in an hmuh caah ralrinnak a ngei (Cf. Jn 4:25-26; 6:15; 11:27; Mt 22:41-46; Lk 24:21).

Jesuh nih Peter phuanmi zumhnak bia kha a cohlan: “Nang cu Khrih, a nung mi Pathian Fapa na si”. (Mt 16:16-23). A temhinnak caan kha a vun naih deuh bantuk in Messiah siangpahrang a sinak kha a langhter. Anih cu “vancung in a rung ttum mi” Mi fapa a sinak le a khamhnak rian cu “temhnak a ing mi sal” sinak in a si ti kha a langhter(Jn. 3:13; Mt. 20:28; cf. Jn. 6:62; Dan. 7:13; Is 53:10-12). “Mi Fapa cu mi nih rianttuanpiak awkah a si lo, mi rian`uan piak awkah le mi tampi tlanhnak caah a nunnak pek awkah a si.” A siangpahrang sinak sullam taktak cu vailamcung i an vun thlir tik lawnglawng ah khan a lang(Cf. Jn 19:19-22; Lk 23:39-43). A thawhtthan hnu lawnglawng ah Peter nih Jesuh cu Messiah Bawipa a si ti kha mi vialte sinah a phuan khawh. “Cuasicaah Israel mi vialte nih fiang tein hngal dih hna seh, vailam i nan tah mi hi Jesuh cu Pathian nih Bawipa le Khrih ah a ser cang,” a ti(Lamk 2:36).

Khrih cu Thiang Thlarau chiti in thuh a si. Cucaah Khrihfa hna cu chiti thuhmi kan si. Zumtu hna cu tipilnak ah siseh, Thiang Thlarau thapeknak ah siseh Thiang Thlarau in hrin mi, Thiang Thlarau tthawnnak in chiti thuhmi kan sinak hngalhnak caah chiti cu thuh kan si. Chiti thuhnak in kannih nih Khrih tlangbawi, profet le siangpahrang a sinak kha kan hrawm ve i Khrih he pumkhat kan sinak, rian phunkhat kan ngeihnak kha a kan hngalhter. Cun kan nunnak nih amah nunnak bantuk te a rak si ahcun hlanlio Antioch khuami hna nih zultu hna kha Khrihfa an rak ti hna bangin kannih zong a tlak tein Khrihfa kan sinak cu mi hmai ah a lang ve lai(Lamk. 11:26)

/- A tial tu - Fr. Paul Thla Kio

Add new comment

3 + 1 =