Ruak Humh Voikhat, Biakinn Voihra

“Ruak humh voikhat, Biakinn voihra” ti mi phungthluk bia hi ka ngakchiat lio tein ka rak theih bal cang. Voikhat cu kan chungkhat pa ruakthlahnak ah ka pa he kan rak kal ve. Thlankhor chung ruakkuang an thlak dih in Siangbawi nih a hnubik thluachuhnak a pek. Cun, hla an sak lio ah minung pakhat Vawlei tlangkhat cio in thlankhor ah thlak cio a si.

Ka pa nih vawlei tlangkhat a ka pek i a ka thlakter ve. A dih tikah Ka pa le midang pahnih nih tuhmui pi in vawlei an chilh. “Nang... kum (11) na tling cang i rian na tuan kho ve cang. Hi kawpia in vawlei rulh law chilh ve” a ti i a ka pek. Ka pa sik lai tih ah ka tuah ve. Thlankhor vawlei hi ka tongh duh mi a si lo; vawlei thu a si an ti mi ka theih bal caah a si. Zeicah vawlei tlang an lak i thlankhor chung an thlak cio hnga? Ka pa kha ka hal. “Vawlei tangah na kal cang, kannih he naa seng ti lo, an ti duhnak a si lo; nangmah kan in vuihnak ahhin a cheuchum kaa tel ve tinak a si.

Vawlei tlang na thlak pah in, “Hmuntha ah va um te” “Van cung ram va phanhte” “Daihnak ah va kal ko cang,” tiin pakhat chingchang, thla na campiak chih lai. Cu hlei ah a hnubik kuttlaihnak sullam zong a si ve. Khualtlawng pakhat kan thlah cun kutlaih hnu ah inn kan tin lo mei? Silo ahcun a lung a tha lai lo cuh! A thi mi hna cu kanmah he pehtlaihnak a um ti lo, ti a si lo. Chawnh khawh cu an si ti lo. Nain pehtlaih lo cun um khawh an si lo. Ngaite cun, thihnak cu a dih donghnak a si lo. A dong kho lo mi nunnak hramthawhnak a si.  “Thihnak ti mi cu a dong taktak cang; a lotlau cang ti zong a si fawn lo. Sining aa thlennak menmen a si.

Minung cu sining pakhat he a nungmi kan si. Minung nunning a donghnak a si nain, zungzal nunnak hramthawknak a si”. “A si ahcun, a thi cia mi hna i an ra nungthan lai maw?” Ni nikhat ahcun, tak pum le thlarau aa fonh lai i an nungthan te lai. Cucu “Kannih Khrihfa zumhnak” a si. (Ka thluak aa tawitam dih cang.) “Hi tak pum cu a thu a mam hi vawlei ah aa cang lo mei? Cucaah pei “vawlei thu” an ti cu, a si lai cu; zeitindah a ra nung`han khawh lai, a nung`han mi takpum cu tah an nun lio takpum he aa lo ti lai maw?”, tiah ka pa cu ka vun hal than. (Ka pa hi Siangcachim le Damah Saya cawnnak Sianginn ah biaknak kong cawnpiaktu pakhat a si.) “Ahamm... Na ruat khoh ka fa; khuaruah setsai lo mi hna cu biahal awk an ngei lo. “Vawlei thu” timi biafang hi Khrihfa hna caah cun vawlei thu a si lo. Vawlei thiang a si. A thianghlim mi a si. Vancung ram a phan cang mi “Mithiang hna” i “thil hlun” aa ponnak hmun a si. Cucaah Vawlei thu a si lo. A thiang mi vawlei, upat awktlak vawlei a si. Atu kan tongh mi vawlei hi, thil hlun pon an si. Cucaah hi vawlei tlang tongh ding hi fih awk a si lo. A ra nung`han mi tak pum le vawlei takpum an i lo lai maw? timi biahalnak cu, cu lio Thlanmual pawng i a awn cuahmah mi thareng hna tuanbia in tling cikcek in a ka chimh. Thareng tuanbia chungin ka hmuh khawh mi hna cu:

(1) Thareng hi a hramthawk bik ah cawngawng keuhka nunnak in thingngero hna chungah an thang. A thling dawp awk a dih tikah an rak chuak i Vawlei ah an tla. Vawlei an cawh i thinghram an ei. Annih cu ni nikhat ah, cuka in an chuak lai i Thareng a cangte hnga mi an si caah “Vancung a kal dingmi vawlei fa (asiloah) Van fa” an si kan ti khawh hna.

(2) Thareng hna hi a ngan mi mitmu pahnih karlak ah a hlei in mitmu (hme) pakhat an ngei. Cu an mit cu vawlei tang thinghram an ei (dawp) nak in ceunak lei an ra chuah tikah san a tlai te lai. Thinghram i Thareng sideng nunnak an lonh in Thareng nunnak an phan te lai. Cucu an caah ‘hmailei caan nunnak’, “Ceunak fa” nunnak a si.

(3) Cuticun thingkung nganpi hram thawng cun an nung. Cu thingkung cu an caah ‘nunnak thingkung’ a si. ‘Chuahnak ni’ a phanh tikah an rak chuak lai i nunnak thingkung cung an kai te lai. Thareng tampi nih hin, hmailei caan ceunak fa sinak le nunnak thingkung kong hi an zum kho lo.

(4) Cuticun an thang i kum (17) tlin, nikhat ah a linhnak a tam deuh caah vawleitang cun rak chuak i nunnak thingkung cu duhsah in an kai. Cheukhat cu kinglang le laiking nih an rak ei hna. Nunnak kung cung a phan mi hna cu an luat. Thli le niceu hna ruangah a pum a leng (a cung) vun cu a hak thluahmah. khar hmanh ah a lut kho. A lang kho i a tlau kho ve (Jn; 20:26-28, Lk; 24:31). A thinlung a phanhnak paoh ah a pum nih a zulh. Zultu hna hlan ah Galilee rili a rak phan diam cang. (Mt; 28:17) (Mi sawhsawh hna tah cu ti cun an si kho ve lai maw?...) Hlan minung hna zong cuticun an rak tuah kho ve ko.

Sihmanhsehlaw sualhram ruangah thihnak a ra lut. Bawipa Jesuh nih, minung hna hmasa sining hmuhter than a duh caah kan sualnak kha a thisen in a tawlpiak. Thinhunnak he i hlat dingin a nunnak a pek. Palh tilo dingin a sa a kan pek. Kannih cu Bawipa Thisa kan cohlan tikah thihnak in a thothan mi Jesuh Khrih he pumkhat kan si. Pathian sinak chungah duhsah tein kan i fonh. Cuticun Jesuh Khrih thawh`hannak chungah kan i hrawm. “Keimah cu Vancung in a rungtum mi nunnak Changreu ka si. Hi chungreu a ei mi cu zungzal in an nung lai. Ka pek mi hna changreu cu ka Sa hi a si” (Jn 6:51), tiah Jesuh nih a ti.

Thareng hna cu nunnak thingkung thling dawp in an nun bantukin kannih zong nunnak changreu le a thi in zungzal nunnak hmuh dingah Pathian nih timhtuah piak kan si. Kannih cu Jesuh Khrih he hmunkhat in kan thih ahcun, Khrih (mah) he hmunkhat ah kan nung lai, tiah mithiang St. Paul nih a ti. Cucaah thihnak cu a dih donghnak a si lo (Rom 6:8).

Tuanbia zong a donghter i Vawlei kan chilh mi zong a dih ve. Thareng hna aw thawngtu cu a dih in a dong kho rih lo. Inn `inlam ahcun Thareng hna hlasak aw thawng cu a thangkhun in ka theih. Ka mipum cu inn ka phan ko cang nain ka lungthin cu thlanmual ah a tangta rih. Hi voikhatte ruak ka humh (thlah) mi nih hin Biakinn chung i voihra phungchim ka ngaih mi he aa tluk, tiah ka lung chungin ka ruat peng. “Atu ah, Ka pa thi cang hmanhsehlaw, a nung ko rih”.

A tialtu - Norbert Ca Ling (OSC)