Mirum le Sifak Milu Thleidannak

Kokek Pawngkam

     Mirum le sifak milu aa thleidannak cu minung pakhat cio nunnak a khonden ter bantukin ram pumpi zong kha a hliam rih. Cu thil umtu ning cu ramkip hawikomhnak ah chiah dingmi zulhphung kong ruahchih dingin kan nih kha a kan norchih. A rummi Vawlei pumpi chaklei ram hna le sifak a tthangcho kaa mi vawlei thlanglei hna karlak, pawngkam thurhnawmhnak he pehtlai mi chawlehnak aa khahlonak, hlan kum tampi lio i, ram cheukhat hna cu vawlei chungchuak thilri hna kha luantuk in an rak hman ruangah phuhnih karlak kokek pawngkam he pehtlai mi leiba an rak ngeih. 

     Sehzung in thlichuah ternak a tthangcho mi vawlei chaklei ram hna i, chawdawr hna ah thilhran hna an kuatnak ah sifak mi ram hna i hmun um hna cu harnak tampi an tong. Bianaah kan chim ahcun, suikhor cawhnak i mercury an hman ruangah pawngkam thurhnawmhnak, thirhring an cawhnak ah sulphur dioxide dat an hman ruangah pawngkam thurhnawmhnak a chuak i, hmun um hna fakpi in harnak an tong. Vawleicung huap thlitu hna ah hlonhmi datkhu hna kha kum (200) a rauh tiang an thlah caah vawleicung ramkip nih an tonmi thil umtu ning kha tah in zohkhawh awk a biapi in a herh. 

     A rummi ram hna ahcun vawlei chungchuak thilri hna tamdeuh an hmannak ruang i, a chuakmi khuacaan linhnak umtu ning hna kha vawleicung sifak ram hna, abik in Africa peng i ram hna nih an in tuar. Africa peng ah khuacaan a linhnak he hmunkhat in ruahti a khen caah cinthlak rianttuannak kha fakpi in a khonden. Cheukhat ram ngan hna cu sehzung hna in hmunthur hna le sii-vai a siter mi datkhu haang hna kha tthangcho kaa ram hna ah an va thlet. Cheukhat ram hna cu mipi nih an ralchanh ruangah an ram i, an sak khawh lomi sehzung cheukhat kha a tthangcho liomi ram hna ah an sak i, anmah ca tthathnemnak a miak an kawlnak, cu sehzung hna nih a chuahter mi thurhnawm hna ruangah hmun um hna nih kokek pawngkam thurhnawmhnak kha fakpi in an tuar. Hi bantuk rianttuanmi sipuazi rianttuannak hna zong vawleicung ramkip ngeihmi phu hna in a si kha kan theihding a si. 

     A tlangpi in annih cu sehzung an khar i, an ram lei an kir tik zongah pawngkam thlitu thurhnawmhnak le minung he pehtlai mi harnak piahtana tampi kha an tantak. Bianaah, rian ngeilo an sinak, sehzung a hngatchan mi khuapi khuate hna an lohtlaunak, vawlei chungchuak thilri a dih cikceknak, tupi hna an lohtlaunak, cinthlak le sattil zuat rianttuannak hna an fahternak, vawlei chungchuak thilri an cawhnak hmun ah vawlei a kuarhnak, tlang bantuk tiangin vawlei an pumhnak, a thurhnawmmi tiva hna le zohkhenh kilven khawh a si tilo mi zatlang nunphung rianttuannak tlawmpal tiah fahnak hna kha hmun um hna nih pehzulh in an intuarh.  

Add new comment

13 + 6 =