Biak`theng kong adonghnak

Cun Bible nih a chimmi cu, “Hi biak`theng cu a herh hringhran mi biak`heng a si,” ti kan hmuh. Hi Bible bangin Catholic hna nih an innchung dihlak ah an biak`theng kha Pathian caah a thiangbik hmun tiin an pekchanh. Hi thil cu Jerusalem Biakinn i a dangte a um i Tlangbawi hna lawng nih an luhkhawhnak, biakam kuang chiahnak a thiangbik khan (Holy of Holies) kha a zohchunh. RC biakinn hna tu ahcun nunnak changreu chiahnak “Bawipa Thisa inn” a si. “Phazaa sin-biak`theng” tiah auhnak cu Pathian umnak hmun “Zit palin” a chim duhnak a si. Cucaah a sunglawi a thiangbik, upat tlak mi Bible cauk kha biak`theng cungah an chiah cio. Phazaa sin-biak`heng cungah Jesuh zuk milem hna, Nu Mary zuk milem hna, Tithiang le biaknak lei cauk hna kha chiah a si. Budang hna nih RC pawl hi a herh lomi an tuah tiah an soisel tawn mi cu cunglei i Bible pawl hi an hmuh lo caah a si. Bible kha dikthliar in rel lo ahcun a biapi lo tiah ka ruah ko nain Pathian nih a duhtuk mi thil kha kan tuahmi a si. Kannih Catholic zong nih phazaasin-biak`theng kha upat hmaizah awk a herh.
    Cu a si caah cunglei i langhter mi Bible hna kha dikthliar in kan zoh tikah Jesuh chuah hlan tein Pathian serter mi biakam kuang caah a herhmi tuahawk thil vialte kha Pathian nih Moses sinah a rak chimh cang. Cu biakam kuang chung i Pathian nawlbia pahra kha sunhsaknak in mei an van, biak`theng hmete hna an ser, cu thil hna kha sui in siseh, vancung mi cherubim milem tuahnak in `amh awk lam hmuhsaknak in siseh, puanthan hna in siseh an `tamhmawih. Cutin an tuahnak thawngin Israel mi hna cu Pathian thluachuah kha mithmuh in an tinco. Cu bangin Catholic nih Biakinn kha Pathian he pehtlai mi milem hna he an `tamhmawih. Bible thar chan a phak tikah Pathian cu  minung caah a fapa Jesuh kha a rak thlah. Cu Khrih nih sualman a kan liampiak dih hnuah thihnak kha a tei i a Pa Pathian sinah a kir`han cang. Asinain amah cu a zultu hna sinin philhlo ding a kan kamhtak mi cu, “Kei cu vawlei caan dongh hlan tiang nan sinah ka um camcin lai,” tiah (Mt 28:20) ah a kan ti tak.
    Cuti a si ahcun Khrih cu, atu caan ah kannih he zeitindah a um tiah cun Bawipa Thisa changreu in a si. Catholic pawl caah cu nunnak petu changreu cu zumhnak le biaknak ah a sangbik a si. Catholic nih cun an sualnak kha Tlangbawi (Siangbawi) sinah an i thlah hnu lawngah nunnak changreu (Bawipa Thisa) cohlan khawh a si. Nu Mary kha voi zakhat tiang upat pe ko seh, Vancung mi kha voi tampi tiang hmanh bia ko seh, Mithiang hna (Saints) hna sin zongah tlangtlak thlacam piak dingin hal ko hmanhseh, Bawipa Thisa biak lawnglawng hi a sangbik a si. A cunglei thil hna hi Bawipa Thisa sacrament lei lawng a hmaihoih dih. Cu Bawipa Thisa changreu cu “Jesuh Khrih” kha a si. Cu Khrih nih, “Changreu kha a cheu i hihi i lak ulaw ei tuah uh, hihi nan ca i ka pekmi ka pum a si. Keimah philhlo nak ah run tuah u,” tiah a ti  hnu ah mitsur zuhrai zong kha a lak i, “Hi hrai hi nan caah ka thletmi ka thi in khenhchih mi Pathian biakam thar a si,” tiah (Lk 22:14-20) ah fiang tein a chim. Hi Bible a zulmi hna nih Biakinn i kuang fate chungah cu nunnak changreu cu an chiah i Israel mi hna bantuk in sui muisam hna, pangpar hna le aa dawhmi puanthan hna in an `amh-mawih cio. Mei-inn, phazawngdan hna vannak in siseh, Changreu a simi nunnak petu Khrih i a sa kha chiahnak caah Biakinn biak`theng hmete hna an ser cio bangin, cu changreu cu innkip ah i chiahkhawh si hlah hmanhsehlaw Bawipa bia Bible cauk chiahnak caah ‘phaya-sin’ timi biak`theng hmete kha innkip ah ser cionak in Bible ningin an zulh. Budang hna nih Jesuh Khrih a `tum cang, zeihmanh a herh ti lo nan ti cio mi cu Bible hlun zeirel lo, nan hnon mi a si. Kannih Catholic nih Bible hlun i biakam kuang chungah an chiah i mei an van, an `tamhmawih mi cu Bible hlun le thar a pahnih ning tein an zulh an cohlan mi a si. Pathian cu aa thleng bal lomi Pathian a si. Isaiah 60:1 ah, “Tho tuah, ni bantuk in tlang tuah. Bawipa ceunak cu na cungah a tlang,” tiah Jesuh Khrih a zohchunh mi kha kan hmuh. Hi Bible chung i ceunak umtu ning kha Jesuh nih, “Kei cu hi vawlei ceunak ka si,” (Jn 8:12) ah a ti.
    Isaiah 60:3 zongah, “Miphun tampi nih na ceunak cu an fuh lai i na nithar a chuak mi cu Siangpahrang nih an fuh lai,” tiah a chimchung mi cu (Mt 2:9-11) ah, Arfi nih lam a hmuhsak hna nak in nichuah lei mifim pathum hna nih Jesuh an rak biak ni ah a rak tling. Arfi ceu nih Khrih umnak lam a hmuhsak bangin mei vannak, `tamhmawinak nih Jesuh a umnak muisam a cuanter. Catholic nih mei, phazawngdan mei an vannak cu Khrih nih, “Nannih cu hi vawlei ceunak nan si, tiah a ti i nan ceunak zong cu mi hmaiah a ceu awk a si,” tiah (Mt 5:14-16) ah a chim bangin Kei cu ceunak ka si ti i hngalh`thannak ca zongah a si. Khrih cu ceunak a si ti i ciken camcin awk zongah a si. Cu lengah, (Mt 25:1-13) zongah, Jesuh nih “Vancung pennak cu nupi-`thi tlangval pa kha donawk ah an mei-inn cio he aa thawhmi ngaknu pahra hna sican ning kha theih`than awk, cu pahra hna lakah zinan tel loin mei-inn lawng aa tlaihmi ngaknu hrut panga siloin mei-inn zinan rawncia ngaknu fim panga nih nupi-`thi tlang-val puaiah an i tel khawhnak kha theih`than awk caah a si.
    A donghnak ah chim ka duhmi cu, Bible hlun i a biapi mi mei vannak cu Pathian annih he hmunkhat in a umnak a si bantuk in Catholic nih Biakinn ah mei an vannak zong cu sining a cuanter. Biakinn, biak`theng ah mei van in thlacamnak cu ceunak fa, a ceu nak ah thlacam cu ceunak fa, ceunak ah a nun bantuk a si i mei van lonak cu muihnak a simi khuachia fale an si tiah zumhtlak an si. Cucaah Pathian miphun a simi hna nih mei-inn le lawban khu he an pekchanh mi Bible hlun i biak`heng cung, biakam kuang chung i a ummi Nawlbia pahra cu Israel mi kha khuaihliti le cawhnuk a tamnak, zeizongte a tlinnak Kanaan ram phanh tiang a rak hruai hna. Cuve bangin Catholic hna nih an innkip ah an sermi phazaa-sin timi biak`theng hmete cung i chiahmi nunnak a pemi Khrih (Jesuh) bia Bible cauk le Biakinn i a sangbik hmuhkhawhnak hmun Pathian biak`theng cung a ummi kuang hmete chungah Bawipa Thisa changreu sinak in a um mi Khrih Pathian cu chanthar Israel miphun a simi RC pawl kha zungzal nunnuamh nak a umnak hmun, Pa Pathian, Fapa Pathian, Thiang Thlarau Pathian le Vancung mi le mithiang hna an umnak zungzal Vancung Pennak ah a kan phanhter hrimhrim lai, tiah zungzal kan zumh i ruahchannak a tling.
    Cucaah cun cunglei i kan tuahmi thil hna cu a hleihluat kan tuahmi a si lo, ti kha budang hna nih nan theih a hau. Hlathlai loin soisel mi nak in Bible ah aa telmi (a ummi) tuahsernak a si caah kuttongh in nan tuah cio ve awk a si.