Khrih Tlangbawi Sinak Chungah Telnak Phunhnih

Khrih tlangbawi ngan le karlak ṭangtu nih a Bupi khan “pennak pakhat, tlangbawi hna kha a Pathian le a Pa caah a ser. (Rev 1:6, Rev 5:9-10, 1Pt 2:5,9). Zumtu Khrihfa hna cu an zapi tein tlangbawi phun cu si a si. Zumtu Khrihfa hna nih tipilnak thawngin tlangbawi sinak kha an hmuh i Khrih a tlangbawi, profet le siangpahrang rian ah an i tel ve, anmah le auhnak an hmuh ning tein. Tipilnak le Thiang Thlarau peknak sacrament hna thawngin zumtu hna cu a thiangmi tlangbawi phun si awk caah thianter (a dang tein thleidan) an si ve.

Bishop le siangbawi hna i rianṭtuantu tlangbawi sinak le zumtu hna i zapi tlangbawi sinak cu anmah le an sining cio in Khrih tlangbawi sinak pakhat chungah khan an i tong dih. Pathian he pumpak pakhat cio in pehtlaihnak an ngei ko lio ah an i dang ṭhan. Zeibantuk in dah an i dan? Zumtu hna i zapi tlangbawi sinak cu tipilnak vel a si mi zumhnak, ruahchannak le dawtnak nunnak, Thlarau duh ning in nunnak khan hman a si lio ah, rianṭuantu tlangbawi sinak cu zapi tlangbawi sinak rianṭuan piak awk ah a si. Khrifa vialte hna chungah tipilnak vel a langhnak hnga caah khan a si. Rianṭuantu tlangbawi sinak cu Khrih nih catlo in a Bupi a saknak le a hruainak ah a hmanmi lam a si. Mah ruangah khan amah le a sacrament tein Tlangbawi cannak sacrament in pekchin a sinak cu a si.

Lu a simi Khrih a mipum chungah, ordination a hmu mi minister (rianṭuantu) pakhat nih Bupi biaknak kha a vun tuah tikah, Khrih hrimhrim hi a Pum i Lu, a tuurun i Tuukhal, raithawinak a tuahtu tlangbawi ngan, Biaknak Cawnpiaktu in Bupi ah a um. Mah hi Bupi nih tlangbawi cu, tlangbawi cannak ordination thawngin Khrih a Mipum chungin a tuah tiah a timi sullam cu a si.

“Khrih cu tlangbawi cannak vialte chuahnak hrampi a si. Biakam Hlun tlangbawi cu Khrih muithlaam a si i, nawlbia thar tlangbawi nih Khrih a Mipum chungah a tuah.” (St.Thomas Aquinas).

Ordination a hmumi hna rianṭuan thawngin, abikin bishop le siangbawi hna rianṭuannak thawngin, Bupi Lu ah Khrih a umnak cu zumtu hna an i pumhnak ah hmuh khawh a si. Antioch khua bishop St.Ignatius nih “Bishop cu Pa Pathian i a nungmi muisam bantuk a si,” tiah a ti.

Mah minister (rianṭuantu) chung i Khrih a um ruangah cu minister pawl cu minung santlaihlonak vialte, mi uk duhnak, lungthin palhnak, sualnak hmanh in a laut cang tiah ruah awk a si lo. Thiang Thlarau ṭhawnnak nih a rianṭuantu hna in an tuahsermi vialte kha aa khat tein aamah a khaan hna lai. Sacrament hna caah cun aamah khaan a pek i, rianṭuantu hna an sualnak hmanh nih vel theitlai kha lam a phih khawh lo lio ah, minister pawl an tuahsermi tampi cu minung sinak neh (minung santhlaihlonak) kha a lang tawn. Tlangbawi (minister) hna cu Thawngṭha cung ah felfainak hmelchunhnak an si caah an tha a der tik le an tlamtlinlonak a tam tikah Bupi rianṭuannak a theitlai caah a dawnkhantu a si.

Mah tlangbawi cannak hi cu rianṭuantu si awk caah a si. Bawipa nih a miphun hna zohkhenhtu tuukhal hna sinah a pektakmi mah rian (office) hi cu service (rianṭuanpiak) ti hi a si ko. Mah hi Khrih le minung hna i pehtlaihnak a ngei dihmi a si. Mah hi Khrih cung le a tlangbawi sinak cungah a dir dih mi a si. Tlangbawi cannak sacrament nih Khrih sinin a ra mi “a thiangmi huham ṭhawnnak” kha a pek. Cu caah mah nawlngeihnak hman tikah Khrih kha i zohchunh awk a si, zeicahtiah anih cu a hmebik le mi vialte sal ah aa ser. (Mk 10:43-45, 1Pet 5:3) “Bawipa nih fiang tein a tuurun ca i a siaherhnak cu amah dawtnak tehte a si tiah a chim.” (St.John Chrysostom).